Uluslararası Atom Enerjisi (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, UAEA Yönetim Kurulu toplantısının açılış konuşmasında, İran'la yaptıkları görüşmelere dair açıklamalarda bulundu.
Özellikle haziranda tesisleri saldırıya uğrayan İran'ın nükleer programının ele alınmasının UAEA'nın çabalarının merkezinde yer almaya devam ettiğini dile getiren Grossi, düzenli olarak iletişimde olduğu Tahran'ın kaygılarını ele almaya ve Ajans ile İran arasındaki işbirliğini yeniden tesis etmenin yollarını aramaya gayret ettiğini kaydetti.
Grossi, İran'ın UAEA ile işbirliğini askıya alması kararını dikkatle izlediklerini belirterek, İran'la temaslarında, ulusal yasaların ülke içerisinde yükümlülükler doğurabileceğini, ancak UAEA için aynı şeyin geçerli olmadığını bildirdiğini aktardı.
UAEA Başkanı Grossi, "Bu bağlamda, İran'ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) yürürlükte kalmaya devam etmekte ve İran'da güvenlik önlemlerinin uygulanmasına ilişkin Ajans ve İran'ın hak ve yükümlülüklerini düzenleyen tek yasal olarak bağlayıcı anlaşmadır." ifadesini kullandı.
Grossi, bu nedenle Ajans'ın güvenlik önlemlerinin, kapsamlı güvenlik anlaşması olan diğer tüm ülkelerde olduğu gibi İran'da da uygulanmaya devam ettiğini söyledi.
İran'ın endişe ve önerilerini dikkate almaya hazır olduğunu dile getiren Grossi, İran'da doğrulama faaliyetlerinin yürütülmesi için uygulanacak pratik adımlar üzerinde anlaşmaya varmak amacıyla geçen haftalarda Tahran ve Viyana'da teknik görüşmeler yapıldığını hatırlattı.
Grossi, "Bu konuda ilerleme kaydedilmiştir. İran ile sürdürdüğümüz vazgeçilmez çalışmalarımızın yeniden başlamasını kolaylaştırmak için, önümüzdeki birkaç gün içerisinde bu görüşmelerin başarılı bir şekilde sonuçlandırılabileceğini içtenlikle umuyorum." şeklinde konuştu.
Pratik adımların atılmasıyla diğer diplomatik istişarelerin olumlu sonuçlanması konusunda umutlu olduğunu aktaran Grossi, İran'ın NPT kapsamındaki yükümlülüklerinin tam uygulanmasının, genel durumun iyileşmesi için vazgeçilmez olduğunu söyledi.
İran Meclisinin 26 Haziran'da kabul edip Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin de onayladığı yasa, hükümeti UAEA ile işbirliğini durdurmaya, denetçilerin girişini yasaklamaya zorlamış ve yalnızca İran'ın nükleer hakları tanınıp güvenlik garantileri sağlandığında Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin onayıyla yürürlükten kalkacak şekilde düzenlenmişti.
Bu kapsamda yeni yasa çerçevesinde İran, UAEA ile yeni "işbirliği modeli" konusunda görüşmeler yapıyor.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, 6 Eylül'de yaptığı açıklamada, UAEA ile yeni işbirliği modeli üzerinde anlaşmaya çalıştıklarını, bu kapsamda 5 Eylül'de Viyana'da yapılan görüşmenin olumlu geçtiğini bildirmişti.
