Dünya ekonomisinde enflasyonla mücadele devam ederken, bu süreçte başta Fed olmak üzere önemli bazı merkez bankalarının eylül ayında alacağı para politikası kararları küresel ekonomik gidişat hakkında yol gösterecek.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, ABD'nin gümrük tarifelerinin ABD'de enflasyona yönelik oluşturduğu belirsizlikler ve Fed'in izleyeceği yol haritası merkez bankalarının gündem maddelerinden biri olarak öne çıkıyor.
Eylül ayında merkez bankalarını yoğun bir mesai bekliyor. Dünyanın önemli merkez bankalarının para politikası kararı öncesi Fed ve ABD hükümeti arasında devam eden politik ayrışma da ekonomi çevrelerinin odağında bulunuyor.
Bu ay Fed'in yanı sıra, Avrupa Merkez Bankası (ECB), İngiltere Merkez Bankası (BoE), Japonya Merkez Bankası(BoJ) ve Avustralya Merkez Bankası (RBA) gibi büyük bankaların para politikası kararları takip edilecek.
PİYASALAR FED'İN FAİZ KARARINA ODAKLANDI
ABD yönetiminin korumacı ticaret tutumuna paralel enflasyon risklerindeki artış merkez bankasının karar alma noktasında işini zorlaştırırken, Bankanın 9 ay sonra ilk faiz indirimine gitmesi bekleniyor.
Fed politika faizini sabit tuttuğu son toplantının politika metninde, enflasyonun bir miktar yüksek seyretmeye devam ettiğini kaydetmişti. Fed'in Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyeleri Michelle Bowman ve Christopher Waller söz konusu kararın alındığı toplantıda 25 baz puan indirime gidilmesinden yana olduklarını belirtmişti.
Son olarak, Fed Başkanı Jerome Powell, ağustos ayında Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada faiz indirimi sinyali vermişti.
Analistler, bazı Fed üyelerinin güvercin tutumu ve son zamanlarda Banka yetkilerinden alınan sinyallerin eylül ayında Fed'in 25 baz puanlık bir faiz indirimine gidebileceğine yönelik beklentileri güçlendirdiğini belirterek, söz konusu adımın hükümetin Fed üzerindeki baskısını da bir nebze azaltabileceğini kaydetti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ise Fed'in 17 Eylül'de politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4,25-4,00 aralığına çekmesi yüzde 87 ihtimalle fiyatlanıyor.
Öte yandan, 3 Eylül'de yayımlanacak Fed'in Amerikan ekonomisindeki mevcut duruma ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı "Bej Kitap" raporu da yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek.
JAPONYA'NIN POLİTİKA FAİZİNİ SABİT TUTMASI BEKLENİYOR
Japonya'da BoJ, temmuz ayındaki son para politikası toplantısında politika faizini oy birliğiyle yüzde 0,5 sabit tutmuştu. BoJ'un eylül ayında yapacağı toplantıda politika faizini sabit tutması beklenirken, Bankanın yıl sonuna kadar 25 baz puanlık bir faiz artırımına gidebileceği tahmin ediliyor.
Enflasyon tahminlerini yükselten Banka, enflasyon öngörülerini 2025 mali yılı için yüzde 2,2'den yüzde 2,7'ye 2026 mali yılı için yüzde 1,7'den yüzde 1,8'e ve 2029 mali yılı için yüzde 1,9'dan yüzde 2'ye çıkartmıştı.
Boj, devam eden ücret artışları ve güçlenen enflasyon risklerine karşı sıkılaşma döngüsüne giren son merkez bankalarından biri olarak bilinirken, geçen haftalarda ABD Hazine Bakanı Scott Bessent'in BoJ'u enflasyonla mücadelede geride kaldığı için eleştirmiş ve faiz artırımı beklediğini kaydetmişti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda 19 Eylül'de BoJ'un politika faizini sabit tutmasına kesin gözüyle bakılırken, BoJ'un aralık ayında politika faizinde 25 baz puan artırıma gidebileceği öngörülüyor.
AVRUPA'DA GÖZLER ECB VE BOE'YE ÇEVRİLDİ
Avrupa'da bölge genelinde imalat sanayi aktivitesi ve ekonomik büyüme riskleri etkili olmayı sürdürürken, fonlama maliyetlerinin azaltılması ve büyümeyi desteklemek amacıyla parasal bölge merkez bankalarının atacağı adımlar yakından takip ediliyor.
ABD'nin gümrük tarifelerinin küresel ticaret ve ekonomiye etkileri de bölgedeki ekonomi çevrelerini temkinli davranmaya teşvik ederken, söz konusu tarifelerin etkilerine yönelik belirsizliklerin azalmasıyla bölgede parasal gevşemenin hız kazanması bekleniyor.
Avrupa'da ECB 24 Temmuz'daki son toplantısında küresel ekonomik belirsizliklere vurgu yaparak 3 temel politika faizini sabit tutmuştu. İngiltere'de BoE ise politika faizini piyasa beklentilerine paralel şekilde 25 baz puan düşürerek yüzde 4'e çekmişti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda 11 Eylülde ECB'nin, 18 eylülde ise BoE'nin politika faizini sabit tutması bekleniyor.
Öte yandan, bölgede İsviçre Merkez Bankasının (SNB) faiz kararı da yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. Ekonomistler SNB'nin 25 Eylüldeki kararında politika faizini nötr alanda sabit tutmasını bekliyor.
AVUSTRALYA'NIN EYLÜLÜ PAS GEÇMESİ BEKLENİYOR
Diğer önemli merkez bankalarından olan Avustralya'nın faiz kararı da yatırımcıların odağında bulunuyor. Bankanın bu ay para politikasında düzenlemeye gitmemesi bekleniyor.
Avustralya'da RBA, ağustos ayında politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 3,60 seviyesine çekmişti. Bankadan yapılan açıklamada, temel enflasyonun yılın ortasına doğru gerilemeye devam etmesiyle birlikte kurulun para politikasında daha fazla gevşemenin uygun olduğuna karar verdiği belirtilerek, bu indirimle sene başından bu yana toplamdan 75 baz puan indirime gidildiği vurgulanmıştı.
30 Eylül'deki toplantısında da RBA'nın 25 baz puanlık indirime giderek parasal gevşeme sürecini sürdürmesi beklenirken, Fed'in alacağı politika kararlarının RBA'nın kararlarında da etkili olması bekleniyor.
YURT İÇİNDE YATIRIMCILAR TCMB'NİN FAİZ KARARINA ODAKLANACAK
Yurt içi tarafındaysa temmuzda politika faizini 300 baz puan indirerek yüzde 43'e çeken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulunun (PPK) 11 Eylül'deki kararı, yurt içi piyasaların yönü üzerinde etkili olacak.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, geçen ay yılın 3. Enflasyon Raporu'nun tanıtımı amacıyla düzenlenen bilgilendirme toplantısında, 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 25 ile yüzde 29 aralığında olacağını tahmin ettiklerini ifade ederek, 2026 sonu için ise tahminlerinin, enflasyonun yüzde 13 ile yüzde 19 aralığına gerileyeceğine işaret ettiğini belirtmişti.
Öte yandan, TCMB, 23 Ağustos'tan itibaren gerçek kişiler için Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında yenileme ve açılış işlemleri yapılmayacağını duyurmuştu.
Analistler, bu ay açıklanacak faiz kararı ve politika metninden alınacak sinyallerin yatırımcılar tarafından yakından takip edildiğin belirterek, geçtiğimiz ay alınan önemli kararlara ve düzenlemelere yönelik değerlendirmelerin ekonomi çevrelerinin odağında olduğunu söyledi.
Eylülde ayrıca, Rusya Merkez Bankası (CBR), İsveç Merkez Bankası (Riksbank), Macaristan Merkez Bankası (MNB), Polonya Merkez Bankası (NBP) ve Çekya Merkez Bankası (CNB) kararları takip edilecek.
