AB ile ABD, AB ihracatına uygulanması planlanan %30'luk ağır gümrük vergilerinden son anda kaçınarak önemli bir ticaret anlaşmasına imza attı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Pazar günü duyurulan anlaşmayı "alabileceğimiz en iyi sonuç" olarak tanımlarken, anlaşmanın sağlayacağı istikrarın küçümsenmemesi gerektiğini vurguladı.
Anlaşmaya göre, otomobiller, yarı iletkenler ve ilaçlar da dahil olmak üzere ABD'ye ithal edilen birçok AB ürününe %15 oranında temel bir gümrük vergisi uygulanacak. Ancak uçak ve uçak parçaları, belirli kimyasallar ve bazı jenerik ilaçlar gibi stratejik ürünler için sıfır gümrük tarifesi geçerli olacak. Şarap ve içkiler için ise henüz nihai karar alınmadı.
AB tarafı ise anlaşma kapsamında, üç yıl boyunca ABD'den 750 milyar dolarlık sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve nükleer yakıt almayı taahhüt etti. Von der Leyen, hâlâ "arka kapıdan gelen" Rus LNG'si olduğunu kabul ederek, AB'nin Rus gazını 1 Ocak 2028'e kadar tamamen sonlandırma hedefini yineledi.
Piyasa analistlerinin değerlendirmeleri karışık oldu. Commonwealth Bank'tan Kristina Clifton, anlaşmanın en kötü senaryoya kıyasla bir rahatlama getirdiğini ancak küresel ekonomi için hâlâ bir engel teşkil ettiğini belirtti. TD Securities'ten Prashant Newnaha ise anlaşmayı "tek taraflı" olarak nitelendirerek Trump tarzı bir müzakere örneği olduğunu söyledi ve ABD için büyük bir zafer olarak yorumladı.
Tüm eleştirilere rağmen piyasa tepkisi olumlu oldu. Avrupa borsaları yükselirken euro değer kazandı. IG'den Tony Sycamore, Japonya ve AB ile arka arkaya yapılan anlaşmaların Trump yönetimi için siyasi bir zafer olduğunu ve 1 Ağustos'taki gümrük vergisi tehdidini büyük ölçüde ortadan kaldırdığını ifade etti.
Bazı uzmanlar, %15'lik oranın özellikle AB'li otomobil üreticileri için ağır olduğunu belirtse de, Kiwibank'ten Jarrod Kerr, bu oranın sürpriz şekilde düşük olduğunu ve piyasa açısından olumlu algılandığını söyledi. Ekonomistler, enflasyon baskısı ve anlaşmanın uzun vadede ne kadar sürdürülebileceği konusunda ise temkinli.
Sonuç olarak, anlaşma kısa vadeli belirsizlikleri azaltırken, uygulama süreci ve küresel ticarete etkileri konusundaki soru işaretleri devam ediyor.
