Geçen hafta küresel piyasalarda yapay zeka ve teknoloji şirketlerine ilişkin endişeler sürerken, önemli merkez bankalarının para politikası kararları ile ABD'de açıklanan enflasyon ve istihdam verileriyle karışık bir seyir öne çıktı.
Gözler gelecek hafta ABD'de açıklanacak büyüme verilerine çevrilirken, dünyanın birçok yerinde yoğun Noel tatili takvimi nedeniyle piyasalarda işlem hacminin azalması bekleniyor.
Yapay zeka ve teknoloji şirketlerine ilişkin süregelen "yüksek değerleme" kaygıları ve ABD Merkez Bankasının (Fed) politikalarına dair belirsizliklerle haftaya satış ağırlıklı başlayan piyasalar, önemli merkez bankaları ve ABD'de açıklanan makroekonomik verilerin ardından cuma gününe kadar yön arayışını sürdürdü.
Gelecek hafta Noel tatili nedeniyle piyasalarda sakin bir seyir beklenirken, takip edilecek makroekonomik veri gündeminde ABD'nin üçüncü çeyrek büyüme verileri öne çıkıyor.
ABD'de geçen hafta açıklanan enflasyon verileri ılımlı bir görünüm sergilerken, hükümetin kapalı olması nedeniyle veri setlerinin bütünlüğüne ilişkin soru işaretleri yatırımcıların söz konusu verilere temkinli yaklaşmasına neden oldu. Buna ilişkin New York Fed Başkanı John Williams, kasım ayı enflasyon verisinin bazı "teknik faktörler" nedeniyle düşük göründüğünü söyledi.
Buna karşın açıklanan veriler, enflasyondaki yavaşlamaya işaret ederken, Fed'in gelecek yıl faiz oranlarında ilave indirimlere gidebilmesi için alan oluşturabileceği yönündeki değerlendirmeleri öne çıkardı.
ABD'de iş gücü piyasasına yönelik verilerde ise soğuma belirtileri gözlenirken, bu durum Fed'in 2026 yılında faiz indirimlerini sürdürebileceği algısını kuvvetlendirdi.
Ülkede geçen hafta açıklanan kasım ayına ait tarım dışı istihdam verisi beklentilerin üzerinde artmasına karşın, ağustos ve eylül ayı verilerinin aşağı yönlü revize edilmesi iş gücü piyasasına ilişkin endişelerin yeniden öne çıkmasına neden oldu.
Analistler, açıklanan son istihdam verisinin iş gücü piyasasında sınırlı bir soğuma sinyali verdiğini ancak bu görünümün belirgin bir zayıflamaya işaret etmediğini kaydetti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in ocak toplantısında yüzde 78 ihtimalle politika faizini sabit bırakacağı öngörülürken, yıl genelinde ise toplam iki faiz indirimi yapabileceği fiyatlanıyor.
Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, iş gücü piyasasının zayıfladığına dair endişelerin arttığı bir dönemde Fed'in faiz oranını indirmek için hala alanı olduğunu belirtti.
Waller, nötr seviyeden 50 ila 100 baz puan uzakta olduklarını düşündüğünü kaydetti. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic ise enflasyonun iş gücü piyasasına kıyasla daha büyük bir endişe kaynağı olduğunu aktardı.
Kasım ayı enflasyonuna yönelik Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, "Bunun sadece bir ay olduğunun farkındayım ve tek bir aya fazla anlam yüklemek istemezsiniz ama bu iyi bir aydı." ifadesini kullandı.
Goolsbee, enflasyonun daha fazla faiz indirimi gerektirecek ölçüde düştüğünden emin olmak için daha fazla ekonomik veri görmek istediğini belirtti.
Bu gelişmelerin ışığında ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi haftalık bazda yaklaşık 5 baz puan azalarak yüzde 4,15'te haftayı tamamladı.
Fed'e ilişkin artan gevşeme tahminleri ve artan jeopolitik tansiyonla altının ons fiyatı haftayı pozitif tarafta kapattı.
Altının onsu haftalık bazda yüzde 0,91 değer kazanarak 4 bin 338 dolara çıktı. Gümüşün onsu ise yine rekor kırdığı bir haftayı geride bıraktı. Cuma günü 67,46 dolara çıkarak en yüksek seviyesini geliştiren gümüşün onsu, haftayı yüzde 8,6 artışla 67,16 dolarda kapattı.
Dolar endeksi yüzde 0,2 yükselişle 98,6 seviyesinde haftayı tamamlarken, Brent petrolün varili ise yüzde 1,4 düşüşle 60,2 dolarda seyretti.
NEW YORK BORSASI KARIŞIK SEYRETTİ
New York borsasında geçen hafta karışık bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 0,1, Nasdaq endeksi yüzde 0,59 yükselirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,67 düştü.
Makroekonomik veri tarafında ABD Çalışma Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda iki aylık dönemde yüzde 0,2, yıllık bazda da yüzde 2,7 ile beklentilerin altında arttı.
Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de kasımda eylül ayına göre yüzde 0,2, yıllık yüzde 2,6 artarak beklentilerin altında gerçekleşti. Çekirdek enflasyon bu dönemde yıllık bazda Mart 2021'den bu yana en düşük seviyesini kaydetti.
ABD Çalışma Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, ülkede tarım dışı sektörlerde istihdam kasım ayında 64 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ancak istihdamın ekim ayında 105 bin kişi azaldığı hesaplanırken, ağustos ve eylül ayı verilerinde de aşağı yönlü revizyona gidildi.
ABD'de işsizlik oranı ise kasımda yüzde 4,6'ya yükselerek, Eylül 2021'den bu yana, en yüksek seviyesine ulaştı. ADP Araştırma Enstitüsü tarafından yayımlanan veriler ise özel sektör istihdamının 29 Kasım'da sona eren 4 haftalık dönemde haftalık ortalama 16 bin 250 kişi arttığını gösterdi.
Kurumsal tarafta, Warner Bros. Discovery (WBD) Yönetim Kurulu, şirket hissedarlarına Paramount'un yaptığı satın alma teklifinin reddedilmesi ve Netflix ile varılan anlaşmanın desteklenmesi yönünde tavsiyede bulunurken, Netflix hisseleri haftalık bazda yüzde 0,84 değer kaybetti.
22 Aralık ile başlayacak haftada pazartesi Chicago ulusal aktivite endeksi, salı büyüme, sanayi üretimi, dayanıklı mal siparişleri, kapasite kullanımı, Richmond Fed sanayi endeksi, New York Fed tüketici güven endeksi, çarşamba haftalık işsizlik maaşı başvuruları verileri takip edilecek.
ABD'de borsalar Noel tatili dolayısıyla çarşamba günü yarım gün işlem görecek, perşembe günü ise kapalı olacak.
BOE POLİTİKA FAİZİNİ İNDİRİRKEN, ECB PAS GEÇTİ
Avrupa borsaları geçen hafta pozitif bir seyir izlerken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankasının (BoE) para politikası kararları yatırımcıların odağında yer aldı.
Buna göre, İngiltere'de BoE, politika faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan düşürerek yüzde 3,75'e çekti. Böylece banka bu yıl toplamda 100 baz puan gevşemeye gitti. Politika metninde enflasyonun hala hedef seviye olan yüzde 2'nin üzerinde olmasına rağmen, kısa vadede hedefe doğru gerilemesinin beklendiği vurgulandı.
ECB ise 3 temel politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda sabit tuttu. Karar sonrası açıklamalarda bulunan ECB Başkanı Christine Lagarde, enflasyon görünümünün halen dalgalı olan uluslararası ortam nedeniyle belirsizliğini koruduğunu söyledi.
Enerji fiyatlarının azalması nedeniyle enflasyonun kısa vadede yavaşlayabileceğini ifade eden Lagarde, tedarik zincirlerindeki olası sorunların, ücret baskılarının ve aşırı hava olaylarının ise enflasyonu hızlandırabilecek riskler olduğunu aktardı.
Avrupa tarafında Rusya-Ukrayna Savaşı'na yönelik jeopolitik gelişmelerde takip edilirken, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Federal Meclis'te yaptığı konuşmada Avrupa'nın güvenliğinin, Ukrayna'nın kaderi ve güvenliğiyle ayrılmaz şekilde bağlantılı olduğunu söyledi.
Merz, dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna yararına kullanımı konusuna yönelik, "Bu fonların kullanılması, tahminlerimize göre Ukrayna ordusunu en az 2 yıl daha finanse edecektir. Bu adımı, savaşı uzatmak için değil mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için atmak istiyoruz." dedi.
Öte yandan, Almanya Federal Meclisi, yaklaşık 50 milyar avro değerindeki askeri teçhizat ve silah alımı sözleşmelerini onayladı. Rusya Savunma Bakanı Andrey Belousov ise NATO'nun 2030 yılına kadar Rusya ile olası bir askeri çatışmaya hazır hale gelme planı yaptığını belirterek, "Biz tehdit etmiyoruz, tehdit ediliyoruz." dedi.
Bu gelişmelerle geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,57, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,03, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 2,86 ve Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,42 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi İngiltere'de büyüme, salı İngiltere'de konut fiyat endeksi takip edilecek. Çarşamba günü Avrupa'da genelinde borsalar yarım gün çalışırken, perşembe ve cuma günü Noel Tatili sebebiyle işlem yapılmayacak.
ASYA BORSALARINDA ÇİN HARİÇ NEGATİF SEYRETTİ
Asya tarafında ise Çin hariç negatif bir seyir öne çıkarken, ABD'deki teknoloji şirketleri üzerindeki satış baskısı bölgede sert kayıplara neden oldu.
Öte yandan, bölgenin en önemli merkez bankalarından olan Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini beklentilere paralel olarak 25 baz puan artırarak yüzde 0,75'e çıkardı. Söz konusu seviye, son 30 yılın en yüksek düzeyi olarak kayıtlara geçti.
Bankadan yapılan açıklamada, firmaların, bu yılki güçlü ücret artışlarının ardından, gelecek yıl da ücretleri istikrarlı bir şekilde artırmaya devam edebileceği aktarılarak, ücret artışlarının fiyatlara yansımasıyla tüketici enflasyonunun ılımlı bir şekilde yükseldiği vurgulandı.
Açıklamada, reel faiz oranlarının oldukça düşük seviyelerde olduğu göz önüne alındığında, bankanın ekonomik ve fiyat tahminlerinin gerçekleşmesi halinde faiz oranlarını artırılmaya devam edilebileceği ifade edildi.
Yatırımcıların daha fazla sabit getiri talebiyle Japon tahvillerinden uzaklaşma yolunu seçmesiyle, Japonya'nın 20 yıllık tahvil getirisi yüzde 2,93'e ulaşarak 1998 yılından bu yana, 30 yıllık tahvil faizi de yüzde 3,41 ile 1999'dan beri en yüksek seviyelerini gördü.
Ülkede açıklanan makroekonomik verilere göre, Japonya'da ulusal enflasyon kasımda yıllık bazda yüzde 2,9 beklentilere paralel geldi.
Çin tarafında ise belirli çelik ürünlerine ihracat kısıtlamaları getirileceği duyuruldu. Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, çelik ihracatını düzenlemek için 2026'dan itibaren bir lisans sistemi uygulamasının planlandığı belirtildi.
Ülkenin önde gelen gayrimenkul geliştirme şirketi China Vanke'nin borçlarını yeniden yapılandırma çabalarıyla birlikte gayrimenkul krizine ilişkin yeniden ortaya çıkan endişeler, Çin piyasalarında risk iştahını sınırladı
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şanghay bileşik endeksi yatay seyrederken, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,10, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3,52 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,61 düştü.
Gelecek hafta çarşamba Japonya'da BoJ'un ekim ayı toplantı tutanakları, cuma Japonya'da Tokyo enflasyonu, işsizlik oranı ve sanayi üretimi verileri takip edilecek.
Perşembe günü Güney Kore ve Hong Kong'da, cuma günü ise sadece Hong Kong'da Noel tatili sebebiyle piyasalar kapalı olacak.
YURT İÇİNDE TCMB PPK ÖZETİ TAKİP EDİLDİ
Yurt içinde geçen hafta alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftalık bazda yüzde 0,27 yükselişle 11.341,90 puandan kapandı.
Geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 150 baz puan düşürerek yüzde 38'e çektiği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özeti yayımlandı.
Özette, enflasyonun ana eğiliminin eylüldeki artıştan sonra ekim ve kasım aylarında bir miktar gerilediği belirtilerek, "Ana eğilime ilişkin göstergeler, üç aylık ortalamalar bazında ise belirgin bir değişim sergilememiştir." ifadesi kullanıldı.
Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 42,7800'dan tamamladı.
Gelecek hafta yurt içinde salı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri, perşembe reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı ve haftalık para ve banka istatistikleri takip edilecek.
